Wyrok
z dnia 23 października 2008 r.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku
II SA/Bk 243/08
Do usytuowania wiaty nie znajdują zastosowania odległości sytuowania budynków na działce budowlanej od granicy z sąsiednią działką budowlaną, określone w § 12 czy też § 19 rozporządzenia z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 ze zm.). Okoliczność usytuowania wiaty w odległości 1,95 m od ogrodzenia działki sąsiedniej nie może zatem stanowić podstawy do interwencji organu nadzoru budowlanego w trybie postępowania administracyjnego. Organ nadzoru jako organ administracji publicznej może ingerować w kwestie usytuowania obiektów budowlanych, jedynie w sytuacji naruszenia przepisów prawa publicznego.
Przechodząc do zarzutów skargi podnieść należy, iż trafnie organ nadzoru budowlanego uznał, iż wybudowana wiata garażowa nie jest budynkiem w rozumieniu przepisu art. 3 pkt 2 prawa budowlanego, albowiem nie odpowiada definicji budynku. Przepisy ustawy - Prawo budowlane nie definiują wiaty, jednakże zawierają definicję legalną budynku. Zgodnie z treścią art. 3 pkt 2 wskazanej ustawy budynkiem jest tylko taki obiekt budowlany, który łącznie spełnia następujące warunki: jest trwale związany z gruntem, jest wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, a także posiada fundamenty i dach. Powyższe prowadzi do wniosku, iż (a contrario) obiekt budowlany zaprojektowany (wykonany) bez przegród zewnętrznych, fundamentów bądź bez dachu lub niezwiązany trwale z gruntem, nie odpowiada określonym w komentowanym przepisie warunkom i w związku z tym nie może być uznany za budynek. (vide: Z. Niewiadomski. Prawo budowlane. Komentarz, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2006, s. 43). Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, iż będąca przedmiotem zgłoszenia wiata garażowa nie posiada wszystkich cech, które charakteryzują budynek. Bezspornym jest, iż wiata posiada dach. Jednakże nie spełnione są pozostałe warunki do uznania jej za budynek tj. nie jest ona trwale związana z gruntem (utwardzone podłoże z kostki granitowej), a ponadto nie posiada ścian osłonowych, a tym samym nie jest wydzielona z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych. Zgłoszony do wybudowania obiekt budowlany nie spełnia zatem wszystkich warunków, które w świetle art. 3 pkt 2 ustawy - Prawo budowlane pozwalałyby uznać go za budynek, brak w nim ścian oraz trwałego związania z gruntem determinuje jego charakter jako wiatę i prowadzi do konkluzji, że należy on do kategorii budowli (art. 3 pkt 3 ustawy - Prawo budowlane), a nie budynków (vide: wyrok WSA w Olsztynie z 5 lutego 2008 r., II SA/Ol 1123/07, LEX nr 347891).
Budowa wiat nie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę, wymaga natomiast zgłoszenia właściwemu organowi - (art. 29 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane), co też inwestorzy uczynili w dniu (...).05.2007 r.
Konsekwencją powyższych ustaleń jest to, że do przedmiotowego stanu faktycznego nie mogą mieć zastosowania przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.), zarówno co do usytuowania przedmiotowej wiaty, jak i warunków technicznych określonych dla garażu. Rozporządzenie to, jak z samej jego nazwy wynika, stosuje się bowiem do budynków, a jak wyżej wskazano przedmiotowa wiata garażowa za taki budynek nie może być uznana. Również § 1 ww. aktu prawnego akcentuje, iż rozporządzenie ustala warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i związane z nimi urządzenia, ich usytuowanie na działce budowlanej oraz zagospodarowanie działek przeznaczonych pod zabudowę, zapewniające spełnienie wymagań art. 5 i 6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane.
W szczególności zatem do usytuowania wiaty nie znajdują zastosowania odległości sytuowania budynków na działce budowlanej od granicy z sąsiednią działką budowlaną, określone w § 12 czy też § 19 ww. rozporządzenia. Okoliczność usytuowania wiaty w odległości 1,95 m od ogrodzenia działki sąsiedniej nie może zatem stanowić podstawy do interwencji organu nadzoru budowlanego w trybie postępowania administracyjnego. Organ nadzoru jako organ administracji publicznej może bowiem ingerować w kwestie usytuowania obiektów budowlanych, jedynie w sytuacji naruszenia przepisów prawa publicznego (vide: wyrok WSA w Białymstoku z dnia 13 września 2007 r. II SA/Bk 346/07). Jeżeli - według skarżących - usytuowanie wiaty narusza ich uprawnienia właścicielskie, mogą domagać się ich ochrony na podstawie przepisów prawa cywilnego, a w szczególności przepisu art. 144 k.c. regulującego tzw. prawa sąsiedzkie. Nie można również wymagać od inwestorów spełniania wymogów określonych w § 102 ww. rozporządzenia w sytuacji, gdy wiata ta nie może stanowić garażu otwartego, gdyż nie może być uznana za budynek.