Ogrzewanie kablami 2017

[Kaizen]

Miałeś zostawioną dziurę tylko w miejscu odpływu liniowego czy również w miejscach gdzie przechodzą kable? Wylewki już zrobione a dopiero teraz przyszła mi taka refleksja czy nie zrobiłem tu błędu...

Na odpływ i do odpływu kanalizacyjnego - żeby glazurnik swobodnie mógł manewrować kolankami.
U mnie spadek jest po całej powierzchni łazienki i podłoga jest równą płaszczyzną (tyle, że z minimalnym spadkiem w kierunku ściany z odpływem).

[Franz74]

Witam serdecznie.

Wygląda to cudownie grzanie 3x1h w taniej taryfie , zakładając u mnie 3x2h I tak jest super ( w podłodze będzie tylko 15 cm styro 8 cm wylewki , ściany z BK- 18cm wełny i srop drewniany z 30 cm granulatu. Jak architekt robił 3 lata temu projekt przekonał mnie że przy projektowanym ogrzewaniu grzejnikami elektrycznymi "Klima" to wystarczy, zapotrzebowanie na ogrzewanie Ek=5500 kwh domek 80 m/2)
Problem dotyczy sterowania ( kable Elektry w wylewce )bo finansowo korzystając wyłącznie z taniej taryfy (Energa "Ekonomiczna Dolina " 0,22 pln) ma to sens. Pomysł jest taki proste i tanie regulatory manualne w pomieszczeniach włączane w taniej taryfie zegarem sterującym w szafce, chcę uniknąć grzania w drogich godzinach bo tanie to 22-7 i 13-16 w tej taryfie ale droga to już 0,49 pln. Ma to sens?

[Jubilerr]

Wygrzewanie wylewki akumulacyjnej przy kablach grzewczych, jak ugryźć temat? Widzę że w temacie polecano harmonogram ze strony Barlinka, jest on jednak dla wodnej podlogowki i max temperatura tam to 50stopni, jakich temperatur używać dla kabli?

A może inny harmonogram, może nawet taki biorący pod uwagę tanią/drogą taryfę energii?

edit


cytat z instalacjebudowlane.pl:
"Przed ułożeniem posadzki płyta betonowa powinna zostać podgrzana. Należy to zrobić najwcześniej po 21 dniach od wylania betonu. Temperatura podłogi powinna być sukcesywnie zwiększana o 5°C na dzień i nie powinna przekroczyć wartości 30°C. Podłogę należy wyłączyć na jeden dzień przed położeniem posadzki jednak nie wcześniej niż 28 dni od momentu wykonania wylewki. Jeżeli temperatura zewnętrzna jest niska, można obniżać temperaturę płyty o 5°C, aż do osiągnięcia 15°C. Opisana powyżej procedura jest zalecana przez normy niemieckie (DIN) i nie jest ściśle przestrzegana w innych krajach. Z naszych doświadczeń w krajach skandynawskich i w Polsce wynika, że najważniejszą zasadą gwarantującą poprawne zachowanie się ogrzewanej podłogi w późniejszym okresie jest załączenie instalacji grzewczej po całkowitym związaniu betonu (najczęściej jest to 28 dni)."

Zna ktoś więcej szczegółów? Mimo jako-takiej znajomości niemieckiego nie mogę znaleźć tej normy w google, cytowany opis nie precyzuje np. dlugości grzania z max temperaturą

edit 2

Znalazłem kilka powtarzalnych opisów tego jak robią to w Niemczech, również kilka protokołów wygrzewania potwierdzających stosowanie metody. Dla posadzki betonowej:

1) Wygrzewanie nie szybciej niż po 21 dniach.
2) 3 dni ze stałą temperaturą 25stopni C
3) 4 dni ze stałą max temperaturą

edit 3

Kto przy kablach o mocy 17, 18 W i wylewce akumulacyjnej ma na podłodze panele/panele winylowe? Jak takie połączenie się sprawdza? Wykres z vademecum elektry przewiduje taką możliwość, inżynier na infolinii Elektry odradza przy kablach mocniejszych niż 10W.
Producent paneli pozwala na 27stopni celsjusza, jestem ciekaw jak to działa w praktyce?

[Aydin]

Mam dziwne wyliczenia potrzebnej mocy kabli z dwóch wiodących firm. Ktoś podpowie, która jest bardziej realna?
Dom 130m2 ogrzewane.
DEVI - 16,2kW moc kabli.
Elektra - 4,9kW moc kabli.

Kable stałooporowe w obu przypadkach. Wylewka nieakumulacyjna, dom na płycie ("wanna" 20cm XPS), na niej instalacje przykryte dodatkowo około 15 cm styro, na tym 6 cm anhydrytu, w tym zatopione kable.
Waham się nad zmianą proporcji styro/wylewka, żeby pójść bardziej w akumulację, ale wówczas styro np. 10cm nie przykryje mi instalacji kanalizacyjnej w niektórych miejscach.

Podpowiecie coś?

[dpo]

Wyliczyli na podstawie jakichs danych - tzn pewnie jedni z nadmiarem, żebys grzał tylko nocą a drudzy nie.
Dopytaj bo różnica za duża.
Ja liczyłem sam i chciałem nadmiar (razy 3) bo grzeje tylko w 2 taryfie.
Nie wiem jak tu pomóc jak za mało danych dałes.
Jakie masz oczekiwania co do systemu ?

[Aydin]

Wyliczyli na podstawie jakichs danych - tzn pewnie jedni z nadmiarem, żebys grzał tylko nocą a drudzy nie.
Dopytaj bo różnica za duża.
Ja liczyłem sam i chciałem nadmiar (razy 3) bo grzeje tylko w 2 taryfie.
Nie wiem jak tu pomóc jak za mało danych dałes.
Jakie masz oczekiwania co do systemu ?

Dopytam, ale chciałbym mieć także spojrzenie obiektywne, ze strony osób niezaangażowanych w sprzedaż produktu.
Jakie dane potrzeba, żeby to ocenić? Wydawało mi się, że podstawowe podałem, a inne są standardowe.
Oczekiwania? Chcę mieć temperaturę normalną, czyli 21-23'C. Skoro wylewka 6 cm, to grzanie nieakumulacyjne, więc teoretycznie o każdej porze doby, nie tylko w nocy.

Może ktoś z domem o podobnych parametrach ma działający system kabli i poda, jak u niego wygląda moc np. w przeliczeniu na m2 powierzchni ogrzewanej?
Bo u mnie wychodzi 125W/m2 (Devi) do 38W/m2 (Elektra), co jest diametralną różnicą.

A znalazłem coś takiego:
https://www.fachowyelektryk.pl/techn...mieszczen.html

I wg tego pokoje to 70-90W/m2 a łazienki 80-120. Czyli coś pośrodku obu wariantów, choć bliżej chyba Devi.

[Pytajnick]

U mnie to było 9kW na 106m2. OZC robiłeś?

[dpo]

Jak pisze kolega - ozc to podstawa. Możesz zgrubnie sam, ale nie wiem czy warto.
Koszt chyba z 500pln a można wiele dzięki temu zaplanować (możesz sie pobawić gruboscia ocieplenia i zobaczyc czy warto wiecej dać).
Nie wiem czy te kable to jedyne źródło ciepła w domu czy tylko dogrzewanie.
Jak nie chcesz akumulacji i chcesz szybko nagrzewać wylewkę to bierz duża moc - zebys odrazu poczuł po starcie.
Może chcesz grzac 24h zeby zawsze podloga była ciepła ? Dobrze sie zastanów co chcesz mieć.
Ja mam mocno niestandardowo. Grzeje calą płytę 20cm betonu. Mam ogromna bezwładnosc - czyli niewielka możliwosc sterowania w razie nagłych zmian temp na dworze.
ALe mając 30 cm styro na scianach i 20 pod płyta i rodzinie co lubi cały czas chodzić "na plażowo" tak jest nam najlepiej. Trzeba pod siebie dostosowac - ekonomia to nie wszystko.
Poczytaj dziennik "Pan Kejk" on ma parę czujników w różnych miejscach to można poobserwowac jak się zmienia temp w różnych warstwach pod domem.

[Kaizen]

I wg tego pokoje to 70-90W/m2 a łazienki 80-120. Czyli coś pośrodku obu wariantów, choć bliżej chyba Devi.

Czytałeś pierwszy post w tym wątku?

[Aydin]

Czytałeś pierwszy post w tym wątku?

Czytałem ten wątek kilka lat temu, doszedłem do 38 strony i potem nie miałem czasu kontynuować lektury. A teraz widzę, że na pierwszej stronie dałeś dużo edycji przez te lata, więc co nieco mi się teraz rozjaśniło. Dzięki!

Jak pisze kolega - ozc to podstawa. Możesz zgrubnie sam, ale nie wiem czy warto.

Dzięki. Znalazłem firmę Asolta w sieci i być może napiszę do nich o OZC. Wydaje się profesjonalne, szczegółów aż nadto w różnych tabelkach
Co do grzania to jak napisałem: nieakumulacyjne, kable to podstawowe źródło. Planując WM z reku myślę nad dołożeniem grzałki tam, żeby w razie czego podgrzać lekko to powietrze w najmroźniejsze dni, jeśli będzie oczywiście taka potrzeba.
Wg cieplowiasciwie.pl (wiem wiem, to teoria i przybliżone tylko wyniki) maksymalna moc potrzebna do ogrzewania to 4,4kW, czyli bliżej wyliczeń Elektry niż Devi, a to znowu zwraca pytanie o średnią W/m2, którą wg teorii 80-100W/m2 bliższą ma Devi.
No nic, piszę do Asolta, może z tego coś wyniknie.

PS. Kaizen, podobały mi się Twoje ceny z 2017 4k za kable to marzenie, na dzień dzisiejszy mam 13-15k, choć poczytam o Twoich rozważaniach o sterownikach. Może tutaj też coś przyoszczędzę

[asolt]

...
Wg cieplowiasciwie.pl (wiem wiem, to teoria i przybliżone tylko wyniki) maksymalna moc potrzebna do ogrzewania to 4,4kW, czyli bliżej wyliczeń Elektry niż Devi, a to znowu zwraca pytanie o średnią W/m2, którą wg teorii 80-100W/m2 bliższą ma Devi.
..

Srednio ja mój pies mamy po 3 nogi, czy cos wynika z takiej sredniej?. Nic nie wynika, tak samo jak nic nie wynika ze wskaznika obciażenia cieplnego na m2. Gdyby to było jedno duze pomieszczenie to i owszem. Znac obciązenie cieplne budynku to jedno, drugie to poszczególnych pomieszczeń, a na końcu trzecie czy jaki zastosowac mnoznik. Na te pytania czyli na 1 i 2 odpowie ozc, na 3 odpowie nazwa taryfy a raczej jej prametry. Zgadywanie czy DEvi czy Elektra lepiej policzyło jest bez sensu bo w ani jednych jak drugim przypadku nie było obliczen ozc, liczone to było w producenckich kalkulatorach doborowych których dokładnosc jest na poziomie albo nawet ponizej CW, ale jest jedno wazne ale, te obliczenia są bezpłatne, moze nie konca bezpłatne bo Devi i Elektra nie sa instytucjami charytatywnymi, jednak inwestor wierzy ze są bezpłatne, a on sam chcialby do konca budowy uczestniczyc w nieustajacym konkursie "kto zrobi taniej".

[cezary.pl]

No nic, piszę do Asolta, może z tego coś wyniknie.

Będziesz w dobrych rękach

[Aydin]

Zgadywanie czy DEvi czy Elektra lepiej policzyło jest bez sensu bo w ani jednych jak drugim przypadku nie było obliczen ozc, liczone to było w producenckich kalkulatorach doborowych których dokładnosc jest na poziomie albo nawet ponizej CW, ale jest jedno wazne ale, te obliczenia są bezpłatne, moze nie konca bezpłatne bo Devi i Elektra nie sa instytucjami charytatywnymi, jednak inwestor wierzy ze są bezpłatne, a on sam chcialby do konca budowy uczestniczyc w nieustajacym konkursie "kto zrobi taniej".

Tutaj nie chodzi o "taniej", ale o "dokładniej".
Jeśli obie firmy dostały te same materiały, to dlaczego różnice mocy wyszły tak mocno się różniące?
Wolałbym nie przekonać się po fakcie, że 4,9kW Elektry to za mało na ogrzanie pomieszczeń. Albo, że kable Devi są 3-krotnie przewymiarowane (choć przy porównywalnych cenach to mniejszy kłopot w użytkowaniu, po prostu będą krócej pracować).

Jak dostanę odpowiedź od Elektry, skąd ich wynik i czemu tak różny od Devi, to napiszę o OZC przez stronę solterm.

[asolt]

Tutaj nie chodzi o "taniej", ale o "dokładniej".
Jeśli obie firmy dostały te same materiały, to dlaczego różnice mocy wyszły tak mocno się różniące?
Wolałbym nie przekonać się po fakcie, że 4,9kW Elektry to za mało na ogrzanie pomieszczeń. Albo, że kable Devi są 3-krotnie przewymiarowane (choć przy porównywalnych cenach to mniejszy kłopot w użytkowaniu, po prostu będą krócej pracować).

Jak dostanę odpowiedź od Elektry, skąd ich wynik i czemu tak różny od Devi, to napiszę o OZC przez stronę solterm.

Upieram ze jednak chodzi o to by było najtaniej, bo brak jest zleconych zewnetrznych obliczen ozc ktore darmowe nie są niestety, Skoro była chec otrzymania darmowych obliczen wyszło jak zawsze czyli zle. Dlaczego wyszły takie róznice?, ile razy mozna pisac o braku ozc jako podstawy do obliczen, skąd takie wielkie zaufanie do (nie)dokladnosci ich kalkulatorów doborowych.
Nie tak dawno jak wczoraj przy uruchamianiu PC Daikin przez serwis fabryczny na pytanie o stosowanie przez firmy montażowe obliczen ozc do doboru mocy pompy zapadła głeboka cisza az sie zastanowiłem czy jest im w ogole znane takie pojecie jak ozc. po dalszej rozmowie wywnioskowałem ze jednak nie, a firma bedaca tym i tym tzn miała uprawnienia serwisu fabrycznego, montowała i uruchamiała te PC. Wspominam o tym bo zadna ze znanych mi firm montazowych PC jak i kabli jak i wodnych podłogówek nie ma zwyczaju opierac sie na wynikach obliczen ozc. Powód jest jeden i tylko jeden - koszty. Oczywiscie nie twierdzę ze takich firm nie ma w ogole, są ale ich udział procentowy jest znikomy na granicy błedu stystycznego.
Wątpię aby Elektra odniosła sie do wyników Devi i vice versa. Kazda z nich bedzie twierdziła ze obliczyła super dokladnie. Nie jest w zwyczaju takich firm przyznawac sie do błedu.

[swierol]

Tutaj nie chodzi o "taniej", ale o "dokładniej".
Jeśli obie firmy dostały te same materiały, to dlaczego różnice mocy wyszły tak mocno się różniące?
Wolałbym nie przekonać się po fakcie, że 4,9kW Elektry to za mało na ogrzanie pomieszczeń. Albo, że kable Devi są 3-krotnie przewymiarowane (choć przy porównywalnych cenach to mniejszy kłopot w użytkowaniu, po prostu będą krócej pracować).

Jak dostanę odpowiedź od Elektry, skąd ich wynik i czemu tak różny od Devi, to napiszę o OZC przez stronę solterm.

Muszę Cię jednak trochę zmartwić. OZC od jednego „fachowca” a OZC od drugiego mogą się znacznie różnic. Nie możesz tego traktować jak wyroczni.
Znam to po swoim przykładzie.

[asolt]

Muszę Cię jednak trochę zmartwić. OZC od jednego „fachowca” a OZC od drugiego mogą się znacznie różnic. Nie możesz tego traktować jak wyroczni.
Znam to po swoim przykładzie.

Nie zaszkodzi uznac jako wyrocznie obliczenia Devi lub Elektry, a które z nich wybrac? np rzucając monetę, reszka przykładowo to Elektra, orzeł to Devi.
Co do wiarygodnosci ozc to i owszem moga sie róznić, szczegolnie sie róznią te ktore są dodane czy są czescia skladową projektu. Mając tyle róznych wyników inwestor zawsze sie moze zdac na slepy los i wylosowac ktorys z tych wyników.

[Kaizen]

Wg cieplowiasciwie.pl (wiem wiem, to teoria i przybliżone tylko wyniki) maksymalna moc potrzebna do ogrzewania to 4,4kW, czyli bliżej wyliczeń Elektry niż Devi, a to znowu zwraca pytanie o średnią W/m2, którą wg teorii 80-100W/m2 bliższą ma Devi.

Przeczytaj ze dwa razy [edyta 2021-04-14] p. 4 w pierwszym poście.
OZC przy grzaniu kablami jest potrzebne przede wszystkim do podjęcia decyzji o ich wyborze (czyli istotna jest ilość kWh). Dlatego ważne jest, by było policzone wg faktycznych danych - w tym sprawności rekuperatora, faktyczne zyski bytowe i słoneczne itp., a nie wg wartości normowych. Cieplowlasciwie ilości kWh podaje kompletnie od czapy, bo w ogóle nie uwzględnia zysków bytowych i słonecznych a to one dostarczają we współczesnym domu większość ciepła.

A ceny jak wszystkiego - lecą w kosmos. Wczoraj byłem na zakupach i się zdziwiłem dla przykładu ceną oleju rzepakowego. Poprzednio kupowałem z miesiąc czy półtora temu i kosztował niespełna 6zł/l wczoraj podchodził ten sam olej pod 10zł/l a i na półkach pustawo.
Tak rzuciłem okiem - najwięcej miałem kabli VCD 910W 54m w sklepie Eltom, w którym sobie wyceniałem wtedy kosztował 264zł teraz kosztuje 341,46 zł netto. 29% wzrostu w 4 lata to nie taka tragedia, jak olej rzepakowy.

[asolt]

. Dlatego ważne jest, by było policzone wg faktycznych danych - w tym sprawności rekuperatora, faktyczne zyski bytowe i słoneczne itp.,..

Ciekawe to co piszesz, szczegolnie jestem ciekaw jak sie liczy faktyczne zyski słoneczne a nie normowe. Sa normy na liczenie zysków słonecznych, ale ile sie róznią te wyliczone normowo a faktycznie. Nigdy sie spotkałem z tym tematem w zadnej znanej mi pubilkacji. W ogole nie słyszałem o jakichkolwiek rozjazdach przy tych dwóch sposobach liczenia, przy czym nie mam zielonego pojecia jak sie liczy faktyczne zyski słoneczne. Co do zysków bytowych skoro dom jest niezamieszkały to siła rzeczy inwestor nie dokladnie jakie bedzie miał sprzety i jaki bedzie ich pobóc mocy w czuwaniu i normalne pracy, jaki czas bedą przebywali w domu domownicy. To jedynie mozna oszacowac, tego obliczyc dokladnie sie nie da. Skoro sie nie da tego dokladnie obliczyc nie da sie policzyc błędu tego szacowania.

[Aydin]

Upieram ze jednak chodzi o to by było najtaniej, bo brak jest zleconych zewnetrznych obliczen ozc ktore darmowe nie są niestety, Skoro była chec otrzymania darmowych obliczen wyszło jak zawsze czyli zle. Dlaczego wyszły takie róznice?, ile razy mozna pisac o braku ozc jako podstawy do obliczen, skąd takie wielkie zaufanie do (nie)dokladnosci ich kalkulatorów doborowych.
[...]
Wątpię aby Elektra odniosła sie do wyników Devi i vice versa. Kazda z nich bedzie twierdziła ze obliczyła super dokladnie. Nie jest w zwyczaju takich firm przyznawac sie do błedu.

To nie jest kwestia oszczędności, bo 500 zł za fachowe OZC nie jest wielką kwotą. Chodzi raczej o kwestię niezbędności tych obliczeń. Żadna z tych dwóch firm nie zapytała mnie o OZC, stąd wnioskowałem, że albo tego nie potrzebują, albo mają jakieś własne kalkulatory i robią to na podstawie projektu. Ja zresztą także na razie mogę opierać się na teorii, bo mam póki co SSO, nawet nie wiem jeszcze jaką λ będzie miał styropian i czy połacie dachu ocieplę pianą 15 cm czy 20 cm... Tzn. mam pewne założenia i na nich muszę póki co bazować. OZC może mi pozwolić podjąć decyzję o zmianach.
Elektra odniosła się do wyników - nastąpiła pomyłka i faktyczna moc powinna być 8,6kW (i tak 2x mniej niż Devi, ale już bardziej realne).
Ale spoko, napiszę do Ciebie z prośbą o OZC, jednak nieco później.

Muszę Cię jednak trochę zmartwić. OZC od jednego „fachowca” a OZC od drugiego mogą się znacznie różnic. Nie możesz tego traktować jak wyroczni.
Znam to po swoim przykładzie.

Masz rację. Ten sam projekt (gotowy) miał podane pewne parametry (Ep, Euco itp.), a projektant adaptujący przyznał, że zapewne nie są realne, ale nie bardzo był chętny wykonać własne, rzetelne. Stąd nabrałem przekonania, że byłyby równie "rzetelne" jak oryginał i nie naciskałem na ich wykonanie.

Przeczytaj ze dwa razy [edyta 2021-04-14] p. 4 w pierwszym poście.
OZC przy grzaniu kablami jest potrzebne przede wszystkim do podjęcia decyzji o ich wyborze (czyli istotna jest ilość kWh). Dlatego ważne jest, by było policzone wg faktycznych danych - w tym sprawności rekuperatora, faktyczne zyski bytowe i słoneczne itp., a nie wg wartości normowych. Cieplowlasciwie ilości kWh podaje kompletnie od czapy, bo w ogóle nie uwzględnia zysków bytowych i słonecznych a to one dostarczają we współczesnym domu większość ciepła.

Przeczytałem. Wniosek - lepiej przesadzić z mocą niż niedoszacować. Jednak jeśli dokładne OZC wymaga nawet sprawność rekuperatora, to najpierw powinienem się na jakiegoś zdecydować, a do tego jeszcze trochę mi brakuje. Tyle wątków i nie ma żadnego zbliżonego do ideału. Oprócz ich teoretycznych parametrów skupiam się także na opiniach nt. awaryjności i na każdego ludzie narzekają z jakichś powodów.

Ciekawe to co piszesz, szczegolnie jestem ciekaw jak sie liczy faktyczne zyski słoneczne a nie normowe. Sa normy na liczenie zysków słonecznych, ale ile sie róznią te wyliczone normowo a faktycznie. Nigdy sie spotkałem z tym tematem w zadnej znanej mi pubilkacji. W ogole nie słyszałem o jakichkolwiek rozjazdach przy tych dwóch sposobach liczenia, przy czym nie mam zielonego pojecia jak sie liczy faktyczne zyski słoneczne. Co do zysków bytowych skoro dom jest niezamieszkały to siła rzeczy inwestor nie dokladnie jakie bedzie miał sprzety i jaki bedzie ich pobóc mocy w czuwaniu i normalne pracy, jaki czas bedą przebywali w domu domownicy. To jedynie mozna oszacowac, tego obliczyc dokladnie sie nie da. Skoro sie nie da tego dokladnie obliczyc nie da sie policzyc błędu tego szacowania.

Dlatego wolałbym założyć, że zysków bytowych nie będzie, czy raczej będą one normatywne. Spodziewam się, że rzeczywiste będą większe, ale to nie zaszkodzi. A tak naprawdę nie wiem, czy ma to znaczenie aż tak duże, skoro różnica między urządzeniami rtv i agd są nie tak wielkie, ja nie wiem kiedy i ilu domowników będzie w domu. Póki co zamieszkiwać będą 2 osoby, choć z czasem przewiduję możliwość zamieszkiwania przez 3-4 osoby. Myślę, że zyski bytowe muszą pozostać normatywne dla pewnych założeń, a z czasem to się i tak zmieni.

[Kaizen]

Ciekawe to co piszesz, szczegolnie jestem ciekaw jak sie liczy faktyczne zyski słoneczne a nie normowe.

A no dlatego, że o kant rzyci potłuc normowe zyski słoneczne z mojego południowego okna latem (co jest potrzebne do obliczenia mocy klimy), gdy 90% i więcej jest zacienione okapem. Za to całkiem sensownie sprawdza się w sezonie grzewczym, gdy okap zasłania albo nic, albo niewiele. I jak to ująć normą?
I na co mi wyliczenia strat ciepła na wentylacji @235m3/h?
U mnie jak nikogo nie ma chodzi na jakieś 85m3/h, jak jesteśmy wszyscy ale drzwi pootwierane i przemieszczamy się między pomieszczeniami 130 a jak śpimy i drzwi pozamykane jakieś 180m3/h.
I po co mi liczenie strat na wentylacji przy sprawności rekuperatora 52%, jak realnie mam ponad 80% a średnią w sezonie pewnie z 85% albo i więcej?

Owszem, może i fajnie mieć standardowe OZC na etapie wyboru projektu czy rozwiązań - takie sprowadzenie do wspólnego mianownika. Ale jak już dobieram źródło ciepła do swojego domu to nie interesują mnie normy - interesuje mnie mój konkretny dom, mój rekuperator, moje zacienienie (i nie jest to kwestia duże/małe tylko zmienia się w ciągu roku od żadnego do pełnego).